- Bài chỉ có tính chất ghi chép dữ liệu lịch sử -
Thì mà rằng là chắc ai cũng từng biết đến những tác phẩm lừng danh như Tiếng chim hót trong bụi mận gai, Ruồi trâu cùng cơ số khác nói về chuyện "vượt rào" của các tu sĩ Thiên Chúa giáo. Nhưng không như phần đông tín đồ các tôn giáo khác như Phật, Hồi bày tỏ cảm giác bài xích mãnh liệt nếu chuyện này xảy ra ở "nhà mình", phản ứng với các tác phẩm kia lại là sự chấp nhận bình thản hơn hẳn. Lý do? Chắc là vì... quen rồi. Chuyện các Giáo hoàng quan hệ lăng nhăng nhiều hơn con số đôi ba, và những tin đồn đại về Vatican nằm ở mức khó tưởng tượng với người bình thường.
Ngay cả khi nói "chắc mấy thằng chống phá bịa chuyện" thì vẫn có những Giáo hoàng công khai có con, có bồ bịch, trường hợp nổi tiếng nhất chính là Cesare Borgia - con trai của Giáo hoàng Alexander VI. Vị giáo hoàng này có 7-10 người con sinh ra trong suốt thời kỳ làm linh mục cho tới trong khi tại vị Giáo hoàng, công khai cặp kè với vợ giáo dân, lập nên 1 gia đình Borgia trác táng huyền thoại. Và tác phẩm Quân vương có lẽ nổi tiếng và gây chấn động mạnh đến thế vì nó liên quan trực tiếp tới nền cai trị thần quyền của Papal States (Nước Tòa Thánh hay Nước Chúa tùy cách dịch - và nó không phải là "ý niệm siêu thực" mà thực sự là 1 lãnh thổ dưới quyền cai trị của Giáo hoàng, có quân đội và gây chiến, hoạt động y như các thành bang, đất nước khác). Nói cách khác, Quân vương với những lý luận như "cai trị chỉ cần gây sợ hãi", "đạo đức là thứ ruồi bu" thiệt ra cũng hông phải "phát hiện" gì vĩ đại cho lắm nếu nó không gắn chặt với hình ảnh Cesare Borgia đánh khắp nơi cho quyền lực của Giáo hoàng - Đại điện cho đạo đức thống trị châu Âu.
Dù nhiều trò trác táng của nhà Borgia dưới bóng nhà thờ Vatican có thể chỉ là đồn đại, thì vẫn có những sự thật rằng Giáo hoàng Alexander VI bắt con gái ly hôn chồng bằng cách vu vạ cho anh ta "bất lực", Cesare Borgia giết chết chồng thứ 2 của cô em gái, hay cô gái trẻ đẹp Giulia Farnese công khai tuyên bố con gái cô là con Giáo hoàng. Giulia Farnese là chị của Giáo hoàng Paul III, người khi còn là giáo sĩ cũng có đời sống phóng túng với 5 đứa con được công khai thừa nhận.
Nhưng thật ra những người này chẳng phải đầu tiên và ít ỏi. Lời đồn đại về đời sống trác táng của các Giáo hoàng đã bắt đầu từ ngay thế kỷ 10-11, với những nhân vật "nghe là thấy sợ" như John X cặp với cả mẹ lẫn con gái, John XII có sở thích cướp vợ người và có khả năng bị ông chồng nào đó giết chết, Benedict IX là Giáo hoàng đầu tiên bị đồn đại đồng tính và hàng loạt vụ cưỡng hiếp... Tuy nhiên cũng phải nói rằng dân châu Âu mới là trùm ngành bịa chuyện và đánh nhau bằng tung tin xạo sự viết thành sách y như thật. 
Khi những câu chuyện này tập trung vào Thời kỳ đen tối của Giáo hội, các Giáo hoàng bị nhà Theophylacti khống chế và phe phái đánh nhau ầm ĩ.
Nhưng đến thế kỷ 15-16 thì Alexander VI khởi đầu cho "trào lưu" công khai con cái nhân tình, "Giáo hoàng chiến binh" Julius II công khai con gái sinh trong thời gian làm giám mục, Paul III, Gregory XIII nối đuôi vừa nhận con vừa phong cho con làm chủ quản thành bang, tướng lĩnh cao cấp. Và tin đồn dồng tính của các Giáo hoàng vẫn tiếp tục, Martini Luther từng kể rằng Giáo hoàng Leo X khuyên nhủ người dưới rằng "Các hồng y nên hạn chế số lượng con trai phục vụ tình dục để tránh tin đồn truyền đi khắp thế giới rằng Giáo hoàng và hồng y trác táng công khai không biết xấu hổ như thế nào". (Nhưng 1 lần nữa, nhắc lại rằng... nghe để đó thôi).
Như vậy, tổng hợp cả 2 yếu tố đối phương tung tin nhục mạ và sự thoái hóa thực sự dẫn đến bộc lộ thẳng thừng vào thế kỷ 16, không cần phải hỏi chắc cũng biết hình ảnh Giáo hội sau nhiều thế kỷ trở nên "ly kỳ" như thế nào. Đặc biệt từ sau thế kỷ 14, khi Papal States được công nhận là 1 đất nước độc lập hoàn chỉnh, tách khỏi Đế quốc Roma. Papal States bao gồm nhiều thành bang nhỏ được cai trị riêng lẻ, nhưng đều nằm dưới quyền Giáo hoàng. Các thành bang này khi mới tách ra đánh nhau ầm ĩ, và Giáo hoàng đã bắt đầu lập ra quân đội Giáo hoàng để đánh chiếm, bình định các thành bang chống đối. Quá trình quân sự hóa và bành trướng hóa được phát triển dưới thời Alexander VI, Julius II, đưa Papal States trở thành 1 thế lực tham gia oánh nhao như ai. Đến đầu thế kỷ 18, Papal States đạt được lãnh thổ rộng lớn nhất, chiếm gần hết miền Trung nước Ý. Cho tới cuối thế kỷ 19, khi Pháp - thế lực Napoleon III bảo trợ cho Papal States - rơi rụng vì thua trận, Ý tuyên chiến, chiếm Rome sát nhập vào nước Ý.
Đánh nhao thì không thể nào không chởi nhao, cho nên là...
Thiệt ra thì càng biết nhiều lịch sử châu Âu thì càng cảm thấy mấy thứ đạo lý, "cách mạng", cách tân, anh hùng, thánh nhân vân vân các thể loại ở xứ nài đều rất "vi diệu". Nói chung là, bên Á xách quân đi oánh nhau chỉ viết sớ kể lể tội thằng vua, vu vạ cho ông vua đủ mọi tội nửa thiệt nửa giả thôi, chứ Âu đi oánh nhao thì phải là "khai phá văn minh", tau là thần thánh đến dạy chúng mài bằng những câu chiện đậm mùi ba xạo, tau là đỉnh cao thế giới bậc nhất nhân loài. Từ đánh nhau trong nhà cho đến oánh ngoài đường thì cũng 1 bài ca.
