Solitude

Cảnh như thị, nhân như thị

Sách phong
Monday, June 3, 2019 Author: Trường An

Một chiều mưa ngồi phân tích văn của người nhiều-chữ. Sắc phong Thần phi của Hồ Thị Hoa năm 1836.

“聖人因人情而制禮,惇庸自有常經。王者隆厚道,以推恩褒表,式彰異數,穀時亶協,芝綍孔敡。睠惟原贈昭儀胡氏,軒棨名門,瓊瑤秀質,佩閨箴於潛邸,珩瑀揚徽,鐘茂廕于芳枝。麟螽衍慶,久閟金鈿之彩,尚留彤管之香。撫年前恩,恪有加贈。典永孚於苾祀。肆今日宮階初定,榮名庸賁於潛馨,再舉彝章,用均渥澤。茲特晉爾為宸妃,仍諡順德。尚其恪欽寵命,祇受徽稱,一字袞葩,増賁重泉之爽;千秋肸蠁,長留奕葉之光。"

"Thánh nhân nhân nhân tình nhi chế lễ, đôn dong tự hữu thường kinh. Vương giả long hậu đạo, dĩ thôi ân bao biểu, thức chương dị sổ, cốc thì đản hiệp, chi phất khổng. Quyến duy nguyên tặng chiêu nghi Hồ thị, hiên khể danh môn, quỳnh dao tú chất, bội khuê châm vu tiềm để, hành vũ dương huy, chung mậu ấm vu phương chi. Lân chung diễn khánh, cửu bí kim điền chi thải, thượng lưu đồng quản chi hương. Phủ niên tiền ân, khác hữu gia tặng. Điển vĩnh phu vu bật tự. Tứ kim nhật cung giai sơ định, vinh danh dong bí vu tiềm hinh, tái cử di chương, dụng quân ác trạch. Tư đặc tấn nhĩ vi thần phi, nhưng thụy thuận đức. Thượng kì khác khâm sủng mệnh, kì thụ huy xưng, nhất tự cổn ba, tăng bí trọng tuyền chi sảng; thiên thu hật hưởng, trường lưu dịch diệp chi quang."

Mới đọc qua tưởng đây là bài văn viết kiểu rất công thức. Nồ, ngoài những đoạn công thức kiểu vàng ngọc kêu loảng xoảng, có mấy câu rất ư là...

"Cửu bí kim điền chi thải, thượng lưu đồng quản chi hương". - Đã lâu màu kim điền bị giấu, vẫn còn hương lưu ở đồng quản.

Kim điền là vật trang sức bằng vàng, mà còn là trang sức thời Hán Đường. Kim điền nổi danh nhất là... tín vật định tình của Đường Minh Hoàng và Dương Quý phi. Nổi nữa là được Bạch Cư Dị đưa vào bài Trường hận ca:

"Đãn giáo tâm tự kim điền kiên, thiên thượng nhân gian tái tương kiến."

Một cành hoa lệ đẫm hạt mưa xuân
Đăm đăm khoé mắt, nghẹn ngào "Đa tạ lòng quân vương"
"Một lần từ biệt đôi ngả cách mặt khuất lời
"Tình ân ái ở Chiêu Dương thế là đoạn tuyệt
"Ngày tháng trong cung Bồng Lai dài đằng đẵng
"Ngoảnh mặt nhìn xuống cõi đời
"Không thấy Trường An, chỉ thấy bụi trần mù mịt
"Nay xin mượn vật cũ để tỏ chút tình thâm
"Chiếc hộp khảm, cành kim thoa, gửi mang về giúp
"Thoa để lại một nhành, hộp để lại một mảnh
Thoa bẻ nhánh vàng, hộp chia mảnh khảm
Chỉ nguyệt tấm lòng bền như vàng như khảm
Kẻ trên trời, người trần thế sẽ còn gặp nhau.

Vừng, trích Trường hận ca "Thử hận miên miên vô tuyệt kỳ" cảm thấy vẫn còn chưa đủ, thêm vế sau "đồng quản để ngát hương". Theo nghĩa bình thường thì đồng quản là cây bút của nữ sử, đọc ngược xuôi vẫn thấy sai sai, lúc này thì liên quan gì đến nữ sử. Cho đến khi thấy Bội phong - Tĩnh nữ trong Kinh thi:

Tĩnh nữ kỳ luyến,
Dĩ ngã đồng quản.
Đồng quản hữu vĩ,
Duyệt địch nữ mỹ.

(Cô gái u nhàn tươi đẹp ấy tặng cho tôi một cái đồng quản. Đồng quản đỏ thẫm, tôi lại vui với vẻ đẹp của nàng.)

Aka, tín vật tỏ tình thứ 2. Người lắm chữ là người có thể dùng 1 chữ nhiều nghĩa nhiều hoàn cảnh, cái nghĩa kia đọc sai sai mà... có gì vẫn tỏ ra ta ếu biết gì đâu. Mà đọc cả loạt bài Tĩnh nữ sẽ phát hiện ra... 1 thanh niên suốt ngày đòi quà, nàng tặng cái gì cũng đẹp hết á.

Bài 1: Nàng xinh đẹp tĩnh lặng ấy hẹn tôi ở góc thành tối, không gặp được nàng tôi gãi đầu dậm chân.
Bài 2: Cô gái u nhàn tươi đẹp ấy tặng cho tôi một cái đồng quản. Đồng quản đỏ thẫm, tôi lại vui với vẻ đẹp của nàng.
Bài 3: Ở phía ngoài đồng nội nàng tặng tôi cỏ tranh mới mọc, tôi cho rằng cỏ tranh cũng đẹp lạ. Nhưng không phải cỏ tranh ngươi đẹp đâu, mà là do người đẹp tặng đó.

Dịch nghĩa cái câu nài tầng 1: Người xưa đi mất rồi nhưng kỷ vật ký ức còn lưu lại.

Nghĩa tầng 2: Bao lâu nay tình hẹn sống chết của chúng ta bị che giấu, nhưng tình xưa vẫn còn ngát hương.

Và chốt: "Thượng kì khác khâm sủng mệnh, kì thụ huy xưng, nhất tự cổn ba, tăng bí trọng tuyền chi sảng; thiên thu hật hưởng, trường lưu dịch diệp chi quang." - Nhận lấy tên hiệu (Thần phi) này, 1 chữ "cổn ba" để vui lòng người nơi suối vàng. Thiên thu hưởng lấy, ánh sáng nối đời lưu chuyển.

Cổn ba chắc là cổn hoa sau này bị viết lái đi, mà cổn hoa theo từ điển là chỉ tước vị tam công - what is the liên quan? Tách riêng từng chữ ra, cổn là áo vua, còn chỉ vua, hoa là... hoa, okie fine, Thần phi là phi của vua, aka 1 chữ biểu lộ được cả 2 chữ "cổn" và "hoa". Còn màn "ánh sáng" kia thì thôi khỏi hỏi, sau đó mấy tháng cho xây cái vườn Thư Quang mà cả triều đình không biết "Thư" ở cái chỗ nào, Quang ở cái chỗ nào.

Mà thoai, cái sắc phong này mở màn bằng câu "Trời định ra lễ là vì tình của con người", aka bố thích thì trời phải theo ý bố. Cho nên có vác Trường hận ca lẫn Kinh Thi tán gái vào đánh đu với chữ nghĩa là chiện... ông đọc sắc phong cho người (hồn) trong từ đường nghe. Kim điền với chả đồng quản, cổn với chả hoa.

Mà đùa chớ, người này chắc đọc Trường hận ca nhiều lần lắm ồi, nên 1 cái vườn khác chính là hồ Tịnh Tâm cũng được thiết kế theo kiểu Bồng Lai tam đảo, chia ra mấy hòn đảo nhỏ Phương Trượng, Doanh Châu. À thì, trong Trường hận ca, sau khi tìm cả bích lạc hoàng tuyền đều không thấy, Đường Minh Hoàng tìm được Thái Chân ở đảo Bồng Lai. =__=

"Chiêu Dương điện lý ân ái tuyệt
Bồng Lai cung trung nhật nguyệt trường
Hồi đầu hạ vọng nhân hoàn xứ
Bất kiến Trường An kiến trần vụ".

Hồ Thái Dịch được đào năm 1833, liễu cũng được lệnh trồng khắp nơi, đến ngô đồng cũng vác từ Quảng Đông về. Đùa chớ định biến cả hoàng thành thành thế giới Trường hận ca à?

*Tại xao càng tìm hiểu càng thấy người điên 1 cách không hề nhẹ thế làyyyyy.*




TT
Sunday, June 2, 2019 Author: Trường An

Nghi lễ phong Thần phi của Hồ Thị Hoa: "Cho Tiền quân Đô thống phủ Chưởng phủ sự là Phan Hữu Tâm sung làm Chánh sứ, Thượng thư bộ Lễ là Phan Huy Thức sung làm Phó sứ, cầm cờ tiết, bưng sách vàng đến từ đường làm lễ tuyên phong".

Chưởng phủ sự là quan võ nhất phẩm, Thượng thư bộ Lễ là quan văn nhị phẩm - nghi lễ này tương đương với nghi lễ của Hoàng hậu Tống thị năm 1806: "Sai Chưởng Thần võ quân kiêm giám Thần sách quân Khiêm quận công Phạm Văn Nhân cầm cờ tiết, Hộ bộ Thượng thư Tích Thiện hầu làm phó đem sách vàng ấn vàng tấn phong". (Dù sao quan văn nhất phẩm ngoài Tôn chính phủ ra thì chỉ còn Thái sư, Thái phó, Thái bảo, Thượng thư coi như là cao nhất trong hệ văn rồi.)

Sách thì vẫn là sách bạc mạ vàng thôi, nhưng nghi thức thì thiếu mỗi bố cáo thiên hạ. Minh Mạng mà sống đến năm 1846 thật thì chắc phong hậu nốt.

Cả đời Minh Mạng lo phong cho Hồ Thị Hoa, nên... Thiệu Trị có làm Thái tử ngày nào. Gia Long xóa sạch công trạng danh phận của Hồ Văn Bôi, thân phận ban đầu của Thiệu Trị chắc còn kém cả Hồng Bảo sau này, cỡ con trai cung nhân xuất thân phó thường dân. Cho nên ban đầu phong Hồ Thị Hoa làm Chiêu nghi thôi mà Thiệu Trị còn dâng biểu tạ ơn đấy. Minh Mạng lấy cho Thiệu Trị con gái Phạm Đăng Hưng là Thượng thư Lễ bộ với Nguyễn Văn Nhân cũng là người làm danh sách công thần Vọng Các - sau đó mới có thể phong Hồ Văn Bôi lên làm Tướng quân Đô thống hàm Nhị phẩm, cho nhà họ Hồ tập ấm. Chắc với ý đồ lợi dụng thời gian khiến mọi người quên việc, 10 năm sau mới dùng cái nghi lễ kia phong Hồ Thị Hoa. Đến khi sắp chết truyền ngôi cho Thiệu Trị mới lôi chiếu từ dưới giường ra. Vậy cho nên Hồ Thị Hoa mới có cái bảng "sơ yếu lý lịch" mới đọc thì tưởng đâu xuất thân cũng đường được, nhưng là 1 tay ông chồng "phù phép" ra hết.

Thiệu Trị được Minh Mạng bảo hộ cực tốt nhóe. Mới đầu còn cho ở lại giữ Kinh thành khi vua đi Bắc nhận phong, tháng 11 trời lạnh cha còn gửi thư về hỏi sức khỏe con thế nào. Sau chắc thấy công việc cực quá chuyển cho ông con thứ 2. Sau nữa trong triều đấu đá nhao thì giấu biến ông con cả đi mà giả điên "chưa phong được hậu". Cái này phải nhìn năm 1835, con trai Hiền phi là Miên Hoành chỉ mới được cho đi cày ruộng tịch điền thay cha đang bệnh rên hừ hừ, tế thay Thái miếu 1 lần do bộ Lễ làm sai phần tế Thế miếu, vậy là cuối năm ấy lăn đùng ra chết. Cuốn Quốc sử di biên toàn nhắc Kiến An công chắc hông phải tự nhiên, mà chuyện "lầm" của bộ Lễ trong việc tế Thế miếu năm đó, dùng hoàng thân thay vì hoàng tử cũng... hơi bị vi diệu. Năm 1835 chính là năm xử tội 2 ông quyền thần, anh nào thò mặt ra lanh chanh là anh đó chết.

Đến sau năm 1836 phong Hồ Thị Hoa xong rồi thì mới thấy Thiệu Trị xuất hiện trở lại, đi bắn mấy con nhạn thôi mà ông bố đặc biệt dặn dò "coi chừng súng ống". Đến lúc đó Thiệu Trị mới có chút danh phận mà làm Tôn nhân phủ - aka 1 tay ông bố phù phép nâng lên. Che chở kiểu ấy nên... làm Thái tử ngày nàoooooooooo??? Có mà gần hết thời gian làm hoàng tử cũng là kiểu hoàng tử phó-thường-dân, được cha cưng bà yêu nhưng thiên hạ méo biết là ai, đánh nhau loạn cào cào cũng chả bao giờ đánh tới.

Rồi mới có cái tin-đồn Thiệu Trị do quyền lực Trương Đăng Quế bảo hộ - Tất cả là do ông bố dùng chiến thuật thời gian xong rồi... cả thiên hạ không ai biết đấy là đâu.




Cung đấu
Friday, January 25, 2019 Author: Trường An

Đây là bệnh ngứa mỏ phát sinh. Hông biết mí ông định làm phin cung đấu thời-Nguyễn đã có đọc đoạn này trong Đại Nam thực lục hay chưa:

Thiệu Trị, tháng 9 năm 1844:

Dụ rằng: "Những thân thuộc họ ngoại về các đời trước, nhún nhường, nhu hòa, kính sợ, cẩn thận, để khéo giữ lấy tính chân như họ Phàn họ Mã rất ít, mà 3 đời cầm chính quyền, 5 tướng giữ chính sự như họ Vương họ Đậu rất nhiều. Có thể không lấy đó làm răn được chăng? Hoàng khảo ta đã thận trọng trong việc đó mà khéo xử trí, thật làm phép hay cho con cháu muôn đời. Nay, con của họ ngoại Phúc quốc công ta là Hồ Văn Thập, Hồ Văn Lưu khoảng năm Minh Mạng được đội ơn vua, nghĩ đến Phúc quốc công ở thời trung hưng theo vua một lòng khó nhọc, sau khi xong trận đánh, đại định rồi, chén rượu mừng thắng trận ở Nam cung chưa xong tiệc vui thì Quốc công đã để lại nghiệp nhà cho con còn trẻ tuổi cô đơn mà nghèo khó, tình rất đáng cứu giúp. Nên cho tập phong hàm ấm tử, được lâu dài ở đời, lại gia phong hàm quản vệ, để đủ cho lui tới làm việc. Đến ta nối nghiệp lớn, theo chí đời trước, nhân ngày ta Bắc tuần, phái sung tuần hộ Kinh thành và truy tùng chỗ hàng tất, mới được cùng với mọi người theo thứ bậc mà cất nhắc lên, hiện dự nhị phẩm. Biết là ơn hậu, bọn ấy vâng pháp luật, giữ phép công, làm sáng tỏ thanh danh của nhà. Hơn nữa ta giữ lẽ công, rất chính, phép nước nhà không riêng ai, bọn ấy quyết không dám rông càn mảy may gì trong ngày nay.

Nhưng cái cơ màu nghiêm phòng từ lúc chưa nảy mầm, và lời dạy để lại bảo cho đời sau có thể không cẩn thận được chăng? Để tỏ rõ hậu đạo, nay chuẩn cho Hồ Văn Lưu do nguyên hàm Thống chế, Hồ Văn Thập do nguyên hàm Chưởng vệ, đều được vào chỗ triều thỉnh, cũng đủ cho cả hai giãi bày lòng thực trong phận làm tôi. Tức thì giải ấn triện dinh Tiền phong và chức Chưởng quản thị vệ đại thần viện Thượng tứ, không cần phải làm việc quan và trông coi quân lính nữa.

Các ngươi, lương tâm cũng chưa mất, phải nên nghĩ bảo toàn lấy gia thanh, trung thành với công liệt của Quốc công các ngươi, đừng cho là không có tội mà phải lui, phải giáng. Cái chỗ nên lập pháp để dạy cho con cháu trăm đời, không phải vì ơn riêng mà để cho ở chỗ nhàn rỗi. Đó là nghĩ về trước, tính về sau, phòng ngừa từ khi mới chớm, ngăn chặn tệ lớn dần.

Con cháu trăm đời của ta noi theo phép nhà, không dựa vào ơn riêng, cốt phải coi trọng danh khí. Phàm những họ ngoại quyền thần, hậu cung và hoạn quan, nếu có 1 người nào không chịu xét kỹ, khéo xử trí vào chỗ này tất là sinh chuyện không hay, nên nghĩ nối noi đời trước để làm tấm gương soi. Nếu vua đời sau có phiếm dệt chơi bời, thì người làm tôi con nên giữ lời nói của ta để can gián, mong giúp vào những chỗ không kịp, cẩn thận giữ gìn pháp độ đã sẵn.

Chuẩn cho đem lời dụ này lục giao cho Sử quán giữ để cẩn thận và đưa đến nhà Thái học khắc vào bia đá để tỏ rõ về lâu xa. Lại sao lục cấp cho trong Kinh ngoài tỉnh, khiến cho biết ta dùng người làm chính sự, cẩn thận công việc, giữ gìn phép công, chính là kế lo sâu, tính xa đó."

---

Tóm tắt cái tuyên dụ loằng ngoằng ở trên: Họ mẹ Thiệu Trị là họ Hồ dù chẳng có lỗi gì nhưng truất toàn bộ quyền hạn, chỉ cho giữ chức khống tập ấm chơi vậy thôi. Lấy điều này làm lệ cho muôn đời sau, lập con thì "giết" họ mẹ.

Khắc luôn vào bia đá trước nhà Thái học. Ban bố cho toàn quốc để zua nào làm sai thì cả nước tha hồ chửi. =))

Làm phin cung đấu thời Nguyễn là chiện nhảm xịt nhất thiên hà. =____= Cơ bản vì chính các ông vua cũng đặt ra đủ luật kiềm chế họ ngoại, phong cho ăn chơi nhảy múa gì đó thì cho, nhưng đừng hòng tham gia chính sự. Cho nên các bà hậu, dù là Từ Dụ cho đến Nam Phương đi chăng nữa toàn là... puppet của các phe phái trong triều, có tiếng không có miếng. Cả chuyện lập vua phong hầu gì cũng là các ông oánh nhao. Các bà có oánh nhao quanh mấy miếng nem thì oánh, nằm mơ mà đòi "cung đấu". =)) Đấu làm quái giề để... các bà lên thì dòng họ các bà bay xuống. Đừng nhìn chức tước của mấy ấm tử họ ngoại mà ham, toàn đồ hữu danh vô thực.

Thiệu Trị chỉ "hiền" so với Minh Mạng thôi, chứ cũng đừng đùa với bác. Chuyện cung đình thời Nguyễn "có sóng" tí thì chỉ mấy năm đầu đời Minh Mạng, nhưng bác Mạng là quái vật hồ Lốc nét. =)) Đọc sử mà xem người ta báo bác 1 câu, bác ngồi diễn ra nguyên 1 bộ phin tiền nhân hậu quả phông nền toàn cảnh trước sau trái phải, xong bác chởi thằng kia bố láo. =)) Vậy mà bác còn suốt ngày tự nhận "ta thiệt dễ tin người, dễ bị lừa", '__' bác mà là vua của ngôn tềnh cung đấu thì bác phải... chết ngắc từ thời voi Ma mút.

Cung-đấu-thời-Nguyễn, nghe sai y choang tuyết rơi tháng 6. =___=




Móc mắt
Wednesday, January 2, 2019 Author: Trường An

Đọc sử hay thấy mấy ông hay kể tội Thiên Chúa giáo "lấy mắt người làm phép", mà phần kể tội này nó kéo dài từ tận thời Tây Sơn (hay trước đó nữa) đến sau này. Đọc lần đầu thì nghĩ chắc đồn nhảm, nhưng đọc thấy nhiều lần mà lại kéo trong thời gian quá dài thì chắc hẳn đây là 1 ấn tượng rất sâu đậm của người đương thời về TC giáo - bên cạnh chuyện "phá bàn thờ, bỏ tổ tiên".

Nghĩ vậy nên đi search thử coi nguyên nhân tại xao lại có chuyện í. Okie fine...

"If your right eye causes you to sin, pluck it out and cast it from you; for it is more profitable for you that one of your members perish, than for your whole body to be cast into hell. And if your right hand causes you to sin, cut it off and cast it from you; for it is more profitable for you that one of your members perish, than for your whole body to be cast into hell." - Jesus, Matthew 5:29-30

Link

Nếu mắt phải con khiến con phạm tội, hãy móc nó ra quăng đi, thà mất 1 phần cơ thể hơn là để toàn bộ rơi vào địa ngục. Nếu tay phải khiến con phạm tội, hãy chặt nó quăng đi.

Vừng, và đây là 1 câu nói khá phổ biến và gây tranh cãi khá nhiều của TC giáo (search "christianity pluck eye" để thấy kết quả). Tại sao lại nói thế thì mà rằng thì là theo giáo lý ở Đây thì mắt là phần quan trọng thần thánh nhất của cơ thể - và nói ngắn gọn thì "thần tượng" aka các-tôn-giáo-khác là bọn lừa đảo chắn trước mắt khiến người hông nhìn thấy chúa, người hông tin chúa, người nhìn thấy toàn thứ ba láp và làm ra toàn tội lỗi. Và không được ánh sáng chân lý chói qua tim chiếu rọi nên người phạm đủ thứ tội. Mà nói chung với các bác TC giáo ngày chưa xưa lắm thì đi theo cái đạo khác là mang tội rồi đê, thần thánh nhà người ta là ma quỷ hết ráo.

Mà ờ thì nói chung là, đi rao giảng bằng cách khuyên "móc mắt quăng đi" để đến được thiên đường thì nghe cũng hơi bịnh. Mà chắc các ông cố đạo đến VN cũng rao giảng thế hơi bị nhiều nên truyền đến đời đời kiếp kiếp, hễ nghe đến TC giáo là nghe "tôn giáo móc mắt".

Nhưng nói đi cũng phải nói lại thì nói xong có làm không để thành ấn-tượng-khó-phai như thế? Các ông cố đạo Tây chắc hông làm nhưng người bản xứ thì... chưa chắc. '__' Hãy search thêm "pluck eye ritual" để biết nghi thức móc mắt vẫn còn rất phổ biến ở... châu Phi, mà nước đơn cử là Nigeria - 1 đất nước có 49,3% người theo TC giáo, 48,8% người theo Hồi giáo. Và trong khi Hồi giáo không có 1 phong tục hay nghi thức nào liên quan đến móc mắt, thì bài nghiên cứu Này cho biết nạn bắt cóc người móc mắt (và "làm thịt") là 1 thứ nghi lễ hiến sinh cổ xưa kết hợp với nghi thức tôn giáo mới du nhập. Nói đơn giản, trên nền tảng sự mê tín kiểu "quăng răng đi là hết đau răng", cúng người (hay vật) cho thần là hết nạn, thì lời-khuyên kiểu "mắt là 1 bộ phận thần thánh đem lại soi sáng"+"đi theo chúa sẽ được phù hộ" sẽ dẫn đến 1 kết-luận: Móc mắt ra làm phép chắc được đó.

Thiệt ra, nhìn tấm gương của châu Phi thì hông nên mong đợi gì đến viễn cảnh "soi sáng văn minh" như các bố phương Tây tự vỗ ngực, nhất là chiện chả liên quan gì đến văn minh như tôn giáo. Hai thứ "mông muội"+"mê tín" này dám nó chỉ kết hợp thành 1 dạng mới khủng bố hơn. Con người luôn thích nghe, thích nghĩ theo ý mình muốn + tầm hiểu biết của mình mà.

Trong khi đó, TC giáo đặt nền móng trên 1 tôn giáo cổ xưa, sẽ đồng thời đính-kèm theo nó là những nền tảng văn hóa cổ xưa, ví dụ như... ăn thịt người - trong 1 nghi thức vô cùng phổ biến là bánh thánh. Vừng, cái bánh tròn tròn nhỏ nhỏ được phát cho mọi người trong mấy dịp lễ ấy, thật ra nằm trong 1 nghi thức chuyển hóa bánh thành... thịt chúa. Và các bánh thánh, rượu nho phát cho các tín đồ thật ra mang ý nghĩa là ăn thịt uống máu chúa. Văn hóa "ăn thịt người" của TC giáo được kha khá học giả khai thác và bàn luận, ví dụ như cuốn nghiên cứu dài khủng khiếp Này.

Cũng theo nghiên cứu trên, việc tự móc mắt liên quan rất nhiều đến niềm tin tôn giáo (TC giáo), ở phần Này. Và cuốn sách này đã nhắc đến 1 phương thức trừ-tà cổ xưa: Móc mắt. Vì mắt được cho là chứa đựng linh hồn quỷ dữ (hãy nhớ tới cụm từ phổ biến evil eye), người trừ tà sẽ móc mắt kẻ bị quỷ ám (mà thiệt ra là bệnh nhân tâm thần).

Và thực sự có người đọc kinh thánh nhiều quá nên tự móc mắt để... trừ tội lỗi. Các vụ án được ghi ở Đây cho thấy trăm hình vạn trạng con chiên tự móc mắt mình ngay trong thời hiện đại này luôn - các trường hợp này được ghi nhận là không làm tổn thương phần cơ thể nào khác ngoài mắt.

Nói chung, với 1 nền văn hóa đặt sự quan tâm thần thánh vào mắt và có lịch sử lâu đời chữa bệnh thần kinh bằng móc mắt, dẫn đến ngay trong thời hiện đại vẫn còn người móc mắt tìm thiên đường - Thì ờ, hông nên hy vọng quá cao ở 1 xã hội thế kỷ 18-19. Với lời khuyên kiểu "hãy móc mắt ra" thì chắc cũng có người làm thật, mà nhà chức trách nghe xong "lời khuyên" này chắc cũng nổi da gà rượt các ông đập cho vì tội xúi-dại.

Và trong thế kỷ 21, thấy 1 tôn giáo "là lạ" vác bánh với rượu gì-đó đỏ đỏ đi tuyên truyền "đây là máu thịt chúa nà, ăn vào thì thành con chiên ngay lập tức", cả nước đã nhảy đổng lên đòi xét nghiệm coi đó là thứ nước thứ bánh quái quỷ gì. =)) Thì hỏi xao cùng 1 giọng y choang vậy, các ông xa xưa ăn đập vì tội "lấy máu người, thịt người ép ra thành rượu thánh". Hầy, thời xưa hông có máy xét nghiệm, trong khi các ông nổ tung tóe đây là máu là thịt được chế tạo bằng công thức bí truyền Ai Cập cổ đại thì... ăn đạn là phải đạo. (Và rứt nghi ngờ là ngay cả khi bị đập vì tội đem thịt người chế biến cho con chiên, các ông cũng cắn răng hông chịu thừa nhận bánh là bánh, rượu là rượu đâu.)

Nói túm lại thì, đọc sử đàng hoàng sẽ thấy "mọi sự có nguyên nhân của nó", chứ hông phải tự gật gù "chắc tại người xưa bị ngâu". Thiệt ra ó mà, các ông ngồi lôi 1 vạn chiện của "bọn kia" ra chởi thì phải rành sáu câu ồi, chứ các ổng hông tự ngồi vẽ ra âu.

 

 

 

 

 

 




Chú thích
Sunday, November 11, 2018 Author: Trường An

Thiệt ra đây là chiện hông cần chú thích nhưng lượn 1 hồi ngứa mắt thì phải đi chú thích thoai. Thì mà rằng thì là Hà Tông Quyền vốn là bạn-thân của Minh Mạng. Thân đến mức mà năm nào đó, Hà Tông Quyền dính vào 1 xì can đồ dùng loạn tùng bậy ấn văn thư, thiệt ra ông không làm mà người khác làm, xong rồi đi bao che cho nhau. Minh Mạng biết được giận xì khói tống hết cả đám đi phạt tội. Xong rồi chỉ được 1 khoảng thời gian ngắn, Minh Mạng nguôi giận lại gọi Hà Tông Quyền về, bảo "Thiếu Quyền ta ăn không ngon". =))

Chiện này làm mị nhớ tới chuyện kể của đứa bạn BTV của mị, rằng nó nhận được bản thảo tiểu sử Trương Đăng Quế do con cháu họ Trương làm. Xong rồi nó bảo mị "Đọc (chuyện ông Quế với Minh Mạng) y chang đam mỹ màiii ơi". =)) Vầng, Trương Đăng Quế là cố mệnh đại thần mà Minh Mạng gửi gắm Thiệu Trị, trong sử thì đúng là lúc nào cũng dính nhao như sam thiệt.

Ngoài ra còn bác Hoàng Quýnh, con trai Hoàng Quang ẩn sĩ, tác giả của Hoài Nam khúc. Cánh tay phải của Minh Mạng trong các vụ điều tra chặt chém vì... trên trời dưới đất chả sợ ai, chả sợ cả vua luông. Rất nhiều lần Minh Mạng phải khuyên bớt bớt đi chứ ông cứ thẳng ruột ngựa, cứ xông bụi gai thế thì ăn chưởng ta không đỡ nổi âu. Ngoài ra còn Nguyễn Đăng Giai, con trai của thầy dạy, bạn đồng học của Minh Mạng, bàn tay phải đi quản lý miền Bắc...

Nói chung, bạn thân lẫn quan thân của Minh Mạng chả có mấy liên quan gì với những ông tin-đồn. Nhưng thực ra thì bạn thân cũng chưa hẳn đã đồng tình hết với nhau, như Trương Đăng Quế thi thoảng lại có mấy tờ sớ, biểu tâu, đứng trong hàng ngũ tâu-xong-bị-bác. Nói thân thật sự thì có Hà Tông Quyền, đúng kiểu "Thiếu Quyền ta ăn không ngon" - nói chung, là 1 cặp bài trùng gần xa đều biết, người người đều hay.

Cho nên Quốc sử di biên mới có cái tin-đồn rằng thì mà là chính Hà Tông Quyền mách nước Minh Mạng lập hậu đê, dẫn đến họa sát thân (Mà thiệt ra đọc xong cái Quốc sử di biên nài mị cảm thấy nó thiệt là... đậm chất dân VN, chuyện nhỏ thì cắm cúi, chuyện lớn thì thành chuyện nhỏ, suốt ngày xoay quanh... cung đấu.) =)) Ờ nhưng mà tin đồn thì cũng có tí ti phần sự thật, chỉ có sau này đồ trợn-mắt-nói-dối nói xong không còn tí logic nào nữa luông.

Hông biết chữ Kiến An với chữ Trường Khánh nó giống nhao chỗ nào để có loại trừng-mắt-nói-láo ghi vào, hay là do sợ dân-thường méo biết Kiến An công là ông nào nên... viết thế cho nó dễ-hiểu? Ờ, xong zồi toàn bộ câu chiện vứt hết logic đi luông. Đường đường là con cả được-bảo-kê chân tơ kẽ tóc, đến đi ra ngoài bắn mấy con nhạn thôi mà ông bố còn hết hồn kêu về bảo cẩn thận súng đạn, anh rảnh lắm nên đi kiếm chiện với bạn-thân của bố anh?

Mà thiệt ra ó mà, méo có tài-liệu-hiện-đại nào nói Hà Tông Quyền vốn là người "thiếu hắn thì đời ta nhạt hoét" của Minh Mạng. =)) Trong phương hướng xây dựng hình tượng 1 chí sĩ Bắc Hà tân tiến giỏi giang đi Tây đi Tào, người ta méo dám thừa nhận... ông ấy đi được là nhờ vua cho đi. Hay là, cái con người giỏi-giang ấy là bộ sậu tri âm tri kỷ của vua đó.

---

Đã hiểu tại xao lúc đọc thấy chữ "trúc phượng hoàng" lại thấy quen quen, hóa ra nó là trúc cần câu, nguyên sản ở nam TQ, Đài Loan và bắc Đông Nam Á. Hay nói cách khác, nó là thứ trúc thấy đầy ở Huế chứ đâu. >___< Vườn Thê Phượng là trồng trúc phượng hoàng, người không biết nhìn nó giống cây tre. Chính nó

Và sau đó, là hoàng cung Huế vốn chỉ trồng sen trắng: https://baotainguyenmoitruong.vn/xa-hoi/sen-trang-ruc-ro-trong-hoang-cung-hue-1254943.html

Trong Phật giáo thì mỗi màu sen có 1 ý nghĩa khác nhau, sen trắng chính là Bát chính đạo, bồ đề tâm, khởi nguyên trong sạch nhất của linh thức. Sen đỏ là tình cảm, sen xanh là tri thức, sen hồng là sen của giáo phái nguyên thủy - đôi khi vẫn lẫn với sen trắng.

Nói chung... đây là 1 hoàng cung của người nhiều-chữ. Mà có điều là... đi dò sen trắng thì chỉ sen Mỹ có màu trắng. '__' Trong khi thư tịch của TQ đời Hán trở đi cũng nói về sen trắng, Bản thảo cương mục cũng có đoạn mô tả sen trắng.
Vậy thì có thể đây là 1 giống sen hiếm ở châu Á, hoặc là sen do người từ châu Mỹ đem tới - còn trước đó thì cũng giống sen xanh, sen trắng chỉ là 1 biểu tượng.

Nói chung... anh xài toàn đồ cao cấp quý hiếm thoai nhóe.




Ly hôn
Wednesday, September 12, 2018 Author: Trường An

Trong công cuộc ngồi hóng chiện, nghe kể về 1 phin như này "Nữ chính ngẩn ngơ nghe ông Tây nói về chế độ 1 vợ 1 chồng và ly hôn."

Phản ứng đầu tiên của mị: Không phải Anh theo Thanh giáo hảaaaa? (trong triều đình Thanh thì chắc là Anh, mà Pháp trong thời gian đó thì cũng cũng cuồng đạo bỏ xừ).

Vầng, bịnh chung của người-châu-Á là tưởng "châu Âu nó tân tiến sớm nhắm". Thế thì nó sang VN cuối thế kỷ 17 cho đến đầu thế kỷ 19 thì đã không nói lắm thế về chế độ ly hôn ở VN. Mà chả cần biết thằng Tây nào thì hiện tại vẫn còn 1-số (nhấn mạnh 1 số) gia đình dòng họ gì đó hông cho phép ly hôn vì đi ngược với điều luật giáo hội ó.

Đi dò lại thời gian thì quả thực đúng là đến tận năm 1857, ly hôn mới được hợp pháp hóa thành đạo luật ở Anh, coi đây là vấn đề dân sự chứ không thuộc kiểm soát của nhà thờ. Ở Pháp thì ly hôn cũng chỉ được hợp pháp hóa sau Cách mạng Pháp 1789, nhưng rồi quyền này lại bị hủy bỏ vào năm 1816, chỉ được thiết lập lại vào giữa thế kỷ 19. Ở các nước sùng đạo khác như Tây Ban Nha thì đến tận năm 1931 mới chấp nhận ly hôn, Ý thì tận 1970, Ireland là 1995, Malta là đến tận 2011.

Từ sau khi Giáo hội nắm quyền cai trị ở châu Âu từ thời Trung cổ thì ly hôn đã hầu như không còn được phép. Điều này đến từ quan điểm hôn nhân là sự ràng buộc thần thánh giữa 2 con người - ờ, đây là hạt nhân cơ bản của rất nhiều vấn đề. Cho nên ly hôn có thể coi là 1 hành động tội lỗi, và chỉ trong 1 vài trường hợp đặc biệt thì vợ chồng sẽ không còn sống với nhau nữa - Nhưng đây cũng phải là quyết định của Giáo hội, tòa án dân sự hoàn toàn không có quyền. Ngay cả khi không sống với nhau, hôn nhân của họ cũng không bị hủy bỏ.

(Một lần nữa, hãy nhớ đến điều luật "Không được tái hôn ở nhà thờ". Nhà thờ chỉ công nhận cuộc hôn nhân đầu tiên, và (tiếp tục) với 1-số nơi thì tái hôn không được vào nhà thờ, hay có thể làm lễ mà không được công nhận, vân vân các thể loại.)

Sau Kháng cách thì 1 số nước Tin lành cho phép ly hôn, nhưng quyết định của tòa án dân sự vẫn nằm dưới sự chỉ đạo của nhà thờ, và vẫn cực kỳ khó khăn để ly hôn vì đây được coi là hành vi đối kháng trật tự xã hội. Ly hôn chỉ được chấp nhận khi 1 bên đã vi phạm "lời thề với bạn đời", còn nếu cả 2 bên đều có lỗi thì... chúng mài về hành hạ nhau tiếp đi, khỏi thoát. Những hành động dẫn đến ly hôn được chấp nhận là bỏ mặc bạn đời, ngoại tình, bạo hành.

Nhưng đến 1643-1645 thì hợp pháp hóa ly hôn cũng chỉ mới được coi là 1 ý tưởng "đi trước thời đại". Năm 1670 mới có trường hợp ly hôn thành công đầu tiên của John Manners. Và Đức Phổ đi đầu châu Âu với đạo luật ly hôn vào năm 1752 - nhưng vẫn chỉ với những người không theo Công giáo.

Ở Anh, phụ nữ được coi là nằm dưới quyền bảo hộ cả về tài sản và luật pháp của chồng. Ly hôn ban đầu cần 1 số tài sản không lồ là 200 bảng, sau đạo luật 1857 giảm xuống còn 40 bảng nhưng vẫn cao ngất ngưởng và vẫn nằm trong sự khống chế nhất định của nhà thờ cho đến tận 1970.

---

Mà đùa chứ, ngay cả chế độ 1 vợ 1 chồng thì ai đọc sử châu Âu cũng biết các ông vua thu nhận vợ lẽ công khai, mấy chục dòng con, con cái vợ chồng oánh nhao tá lả. "Ông Tây" nào trước mặt vợ ông vua khác thuyết giảng về "chúng tui chỉ lấy 1 vợ" thì... mặt cũng hơi bị dày, đi lừa trẻ con à. =))

*ngao ngán lần thứ n* Tương tự như vậy với chuyện trinh tiết, ngoại tình, trọng nam khinh nữ, địa vị phụ nữ... Làm ơn quên lập tức, quên khẩn cấp cái ý nghĩ "Tây thiệt là văn minh tiến bộ sớm" đi giùm, kẻo Tây nó biết... nó nhột, mình thì tự hóa ra làm trò cười tự nhạo báng mình luông.





Copyright © Trường An. All rights reserved.